ในโลกของธุรกิจเปรียบได้กับสมรภูมิการทำสงครามที่ไม่มีจุดสิ้นสุด ผู้ประกอบการจากทั่วทุกสารทิศต่างห้ำหั่นชิงชัยกันตลอดเวลาเพื่อความอยู่รอด มีหลายคนล้มแล้วหายสาบสูญไปอย่างรวดเร็วเพราะคำว่า “เจ๊ง” ขณะเดียวกันคนที่ยังยืนหยัดอยู่ได้ก็ต้องปรับตัวพร้อมสู้ศึกอยู่ตลอดเวลา
โดยเฉพาะยุคปัจจุบันที่โลกออนไลน์เชื่อมโยงทุกสิ่งเข้าไว้ด้วยกัน
ผมเป็นหนึ่งในคนที่โลดแล่นอยู่ท่ามการแข่งขันในสมรภูมิและประสบความสำเร็จโดยไม่มีพื้นฐานของ “มนุษย์ธุรกิจ” มาก่อน แม้พื้นเพเดิมของครอบครัวจะทำการค้าและเป็นตัวแทนขายมอเตอร์ไซค์ แต่ในวัยเด็กผมชอบอ่านการ์ตูนและคลุกคลีอยู่กับการเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์มาตั้งแต่ยุคแรกที่เริ่มใช้คอมพิวเตอร์ ก่อนจะนำมาใช้เรียนในมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นช่วงที่ประเทศไทยเพิ่งเริ่มใช้อินเทอร์เน็ต
ผมเรียนจบปริญญาตรี จากมหาวิทยาลัยรังสิต คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มีความถนัดในด้าน Digital Technology, Marketing, E-Commerce & Startup ขณะที่ปริญญาโทใบแรกได้จากมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ ด้าน Internet & E-Commerce ปริญญาโทใบที่สองจากสถาบันบัณฑิตบริหารธุรกิจศศินทร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ระหว่างที่เรียนได้เริ่มต้นสร้างธุรกิจด้านออนไลน์กับเพื่อนตั้งแต่อายุ 23 ปี รับเงินก้อนแรกจากนักลงทุนตอนอายุ 25 ปี และขยายธุรกิจจนเติบโตอย่างต่อเนื่อง ก่อนจะขายบริษัทให้กับ “ราคูเท็น” (Rakuten) บริษัท E-Commerce ยักษ์ใหญ่เบอร์ 1 จากญี่ปุ่นด้วยมูลค่านับร้อยล้านบาท แต่ยังคงถือหุ้นอยู่ประมาณ 30% ซึ่งในตอนนั้นนับได้ว่าเป็นผู้บุกเบิกอีคอมเมิร์ซไทยให้เป็นที่รู้จัก เพราะยังไม่มีแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซอื่นเลย
กระทั่ง Lazada และ Shopee บุกตลาดมาแรงจนต้านไม่ไหวทำให้ญี่ปุ่นประกาศถอนทุน ภายหลังผมจึงซื้อบริษัทคืนกลับมาปรับโครงสร้างและได้ขายให้กับกลุ่มทุนใหม่อีกครั้ง และด้วยประสบการณ์ที่คร่ำหวอดอยู่ในวงการตั้งแต่วันที่ประเทศไทยยังไม่รู้จักการซื้อขายออนไลน์มาจนถึงปัจจุบัน จำต้องปรับกลยุทธ์เพื่อก้าวไปสู่โลกอนาคตด้วยการผันเป็นนักลงทุนในบริษัท Startup ด้านเทคโนโลยีมากกว่า 45 บริษัท คลอบคลุมหลากหลายอุตสาหกรรมสำคัญของประเทศไทย ได้แก่
1. E-Commerce กลุ่มด้านการค้าขายออนไลน์ Platform การค้าออนไลน์หลายรูปแบบทั้งในไทยและต่างประเทศ
2. Vertical E-Commerce บริการการค้าออนไลน์ในกลุ่มธุรกิจเฉพาะ ในด้านต่างๆ เช่น กลุ่มก่อสร้าง กีฬา สัตว์เลี้ยง โรงแรม มอเตอร์ไซค์
3. E-Logistic บริการด้านการขนส่ง fulfillment & warehouse และระบบบริหารการขนส่ง
4. Fintech บริการด้านการเงินและบัญชี Payment Gateway ระบบบัญชีออนไลน์ และเงินคริปโต การทำการยืนยันตัวตน eKYC และการเซ็นเอกสารออนไลน์ eSignature
5. Advertising บริการโฆษณาออนไลน์ Online Agency ครบวงจร และ Influencer Platform & Service
6. Big Data & AI บริการด้านข้อมูลและการวิเคราะห์ ด้าน Social Media Data และ Business Data
7. Retail Automation บริการการค้าอัตโนมัติ ในรูปแบบเครื่องขายของอัตโนมัติ Vending Machine พร้อม Big Data + Ai
8. Health Tech ธุรกิจด้านสุขภาพออนไลน์ Telehealth การพบแพทย์ทางไกล บริหารสุขภาพ Platform บริหารธุรกิจคลีนิค รวมไปถึงสินค้าด้านสุขภาพ
9. HR Tech บริการด้านงานบุคคล ระบบบริหารพนักงาน จัดหานักพัฒนา และจัดหาพนักงานชั่วคราว
10. Industrial Tech บริการด้านอุตสาหกรรม ระบบบริหารอุปกรณ์ เครื่องจักร พลังงานโซล่าร์ เทคโนโลยีการประหยัดพลังงาน และโครงข่าย 5G
11. Games เกมส์ในรูปแบบต่างๆ รวมไปถึง NFT Game (Play to Earn)
ผมทำงานร่วมกับหลายหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน ไม่ว่าจะเป็นกระทรวง กรม คณะทำงาน รวมไปถึงเป็นอนุกรรมธิการวุฒิสภา และยังมีส่วนร่วมกับการร่างกฏหมาย และกิจกรรมด้านดิจิทัลหลายๆ ส่วนของประเทศไทย เป็นหนึ่งในแรงขับเคลื่อนที่ปลุกคนไทยให้ตื่นตัวกับ E-Commerce รวมทั้งเป็นอาจารย์และวิทยากรให้มหาวิทยาลัย องค์กร และสถาบันหลายร้อยๆ แห่งทั่วประเทศไทย หลายคนเปรียบให้ผมเป็นไอค่อนวงการธุรกิจออนไลน์ของไทย หลายคนเรียกว่า “เจ้าพ่อ E-Commerce”
ในรายละเอียดลำดับประสบการณ์ทำงานของผมเริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 1999 ช่วงที่เริ่มก่อร่างสร้างตัวเป็น Startup มีทีมงานอยู่แค่ 4 คน และแทบไม่มีรายได้เลย กระทั่งเปิดบริษัทในปี 2000 แล้วได้โอกาสทำงานด้านออนไลน์ที่กลุ่ม Shin Corporation เรียนรู้ประสบการณ์การทำธุรกิจออนไลน์จากบริษัทขนาดใหญ่ในยุคแรกๆ จนถึงปี 2001 – 2003 ที่ได้รับเงินทุนจากกลุ่ม Mono จึงเพิ่มคนเข้ามมาในบริษัทเป็น 12 คน
หลังจากได้รับเงินทุนแล้วผมตัดสินใจออกไปทำงานอยู่ Hutchison เพื่อหาประสบการณ์ ขณะเดียวกันก็ทำ TARAD.com ไปด้วย โดยนำความรู้และประสบการ์ณที่ได้จากองค์กรใหญ่มาพัฒนาการทำงานของตัวเองและทีมงานให้เติบโตมากขึ้น
ในปี 2003- 2009 ผมลาออกจาก Hutchison มาลุย TARAD.com เต็มตัว โดยเพิ่มความเป็นมืออาชีพมากขึ้น ขยายธุรกิจหลากหลาย ทั้ง E-Commerce E-Payment Hosting การศึกษา-หนังสือ เอเยนซี่ พร้อมขยายทีมงานเพิ่มจนถึง 70 กว่าคน ธุรกิจเติบโตอย่างมาก อีกทั้งยังทำงานด้านสังคม สมาคมด้านออนไลน์ ผลักดันออนไลน์สู่สังคมไทยเต็มที่ กระทั่งปี 2009-2016 ได้เข้าร่วมกลุ่ม Rakuten Group ปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรให้มีระบบมากขึ้น ปรับโครงสร้างการทำงานให้ชัดเจนเพื่อไปสู่ตลาดระดับโลก
นอกจากนี้ยังแยกบริษัทเป็น บริษัท Winter Egency Zocial Inc Pay Solutions RedRank Comparison เริ่มต้นกลุ่ม efrastructure มีทีมงานรวมกันมากกว่า 200 ชีวิต ในปี 2016 – 2021 ก็เป็นช่วงหลังจากซื้อกิจการ TARAD.com คืนจาก Rakuten แล้วมาปรับโครงสร้างจนได้ขายหุ้นให้กับกลุ่มเจริญในเครือ TCC Group ไป 51% และยังคงทำงานร่วมกันอยู่
ปัจจุบันการแข่งขันในสมรภูมิ E-Commerce ดุเดือดมาก คนไทยหันมาซื้อสินค้าทางออนไลน์เป็นหลัก แต่โลกออนไลน์มาเร็วไปเร็ว แน่นอนว่าการเบนเข็มเข้ามาสู่การเป็นนักลงทุนเต็มตัว จะต้องผลักดันบริษัทที่ร่วมลงทุนไปให้เติบโตขึ้นด้วย แม้ไม่ใช่เรื่องง่ายแต่ก็ไม่ใช่เรื่องที่ยากสำหรับคนที่สามารถเปลี่ยนแปลงวิธีคิดได้
คนทำธุรกิจในยุคปัจจุบันต้องปรับ Mindset ให้สอดคล้องกับยุคสมัยและทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไป หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “New Paradigm of Business Growth”
คุณภาวุธ พงษ์วิทยภานุ คือนักธุรกิจรุ่นใหม่ที่กลายเป็นตำนานอย่างแท้จริง เป็นเจ้าของบรัทกว่า 40 แห่ง เป็นยูนิคอร์นอินเวสเตอร์ที่นักทำสตาร์ตอัพทั้งหลายอยากเจอตัว เป็นนักธุรกิจคนแรกๆ ของไทยที่เริ่มทำอีคอมเมิร์ซ เชื่อได้ว่าทุกคนของรู้จัก talad.com หรือ Rakuten และถ้าใครใช้จ่านออนไลน์ก็คงคุ้นกับ Pay Solution ใครทำการตลาดก็อาจจะเคยใช้ Wisesight เป็นเครื่องมือติดตามพฤติกรรมผู้บริโภคในโซเชียลมีเดียต่างๆ
ซึ่งหนังสือเล่มนี้ได้สรุปมาทั้งสูตรสำเร็จ ข้อผิดพลาด และความล้มเหลว มาเป็นบทเรียนที่ทรงคุณค่าให้กับนักอ่านที่กำลังสร้างธุรกิจของตัวเอง และเป็นทั้งกำลังใจและเพื่อนคู่คิดให้เรา
